Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, χρηματοδοτεί παρεμβάσεις με «στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα».
Οι διαθέσιμοι πόροι ανέρχονται περίπου 250 εκατ. ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών κεφαλαίων, αναμένεται στα 500 εκατ. ευρώ.
Α. Κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα
Από τη δράση καλύπτονται μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα, τα οποία διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο. Σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).
Μία κατοικία θεωρείται επιλέξιμη εφόσον:
- Χρησιμοποιείται ως κύρια – πρώτη κατοικία.
- Υφίσταται νόμιμα, δεν είναι αυθαίρετη.
- Έχει καταταχθεί βάσει Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης της Πρώτης Ενεργειακής Επιθεώρησης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
Στο πρόγραμμα θα εντάσσονται μόνο φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία.
Αυτά πρέπει να έχουν ατομικό (για άγαμο) ή οικογενειακό (για έγγαμο) εισόδημα που δεν ξεπερνά τις 40.000 και 50.000 ευρώ, αντίστοιχα.
Το ακριβές ποσοστό επιδότησης εξαρτάται από την εισοδηματική κατηγορία στην οποία εντάσσεται ο ενδιαφερόμενος.
Το μέγιστο ύψος της επιδότησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 70% του επιλέξιμου κόστους. Δηλαδή στην περίπτωση που κάποιος εξαντλήσει τον μέγιστο προϋπολογισμό και πληροί τα κριτήρια της μέγιστης επιχορήγησης, δεν μπορεί να λάβει περισσότερα από 17.500 ευρώ.
Προτεραιότητα δίνεται στην ένταξη οικογενειών με παιδιά (5% για κάθε ανήλικο μέλος – έως και 2 παιδιά) και νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα.
Για όσους έχουν ατομικό εισόδημα από 35.000 έως 40.000 ή οικογενειακό από 45.000 έως 50.000 αντίστοιχα (7η κατηγορία, πίνακας), παρότι δεν προβλέπεται επιχορήγηση, μπορούν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα μέσω της λήψης άτοκου δανείου.
Στην περίπτωση λήψης δανείου (η οποία δεν είναι υποχρεωτική) ως το ανώτατο ποσό του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού, δηλαδή 25.000 ευρώ το επιτόκιο είναι επιδοτούμενο.
Β. Προϋποθέσεις – Επιθεωρήσεις
Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανά αίτηση ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ωφέλιμης επιφάνειας της κατοικίας, όπως προκύπτει από το ΠΕΑ, με μέγιστο τις 25.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από ενεργειακό επιθεωρητή, ο οποίος και θα εκδίδει το απαιτούμενο ΠΕΑ. Στη συνέχεια, οι παρεμβάσεις θα επιλέγονται σύμφωνα με τα ευρήματα/αποτελέσματα της επιθεώρησης, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης εξοικονόμησης ενέργειας και τη μέγιστη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών.
Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων θα διεξάγεται δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση, ώστε να ελέγχεται κατά πόσο έχουν επιτευχθεί οι στόχοι που είχαν τεθεί, και κατά συνέπεια η αντίστοιχη επιχορήγηση. Το κόστος του ενεργειακού επιθεωρητή θα καλύπτεται από το πρόγραμμα εφόσον βέβαια η αίτηση έχει λάβει την απαιτούμενη έγκριση.
Γ. Επιλέξιμες δαπάνες
Οι παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν από τους ενδιαφερόμενους θα αφορούν τις εξής κατηγορίες:
- Αντικατάσταση κουφωμάτων.
- Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτιριακό κέλυφος, συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής.
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης.
- Αναβάθμιση συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης.
Οι παραπάνω παρεμβάσεις θα πρέπει να:
- Ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων),
- Επιτυγχάνουν εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 40% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτιρίου αναφοράς για τις κατηγορίες 1 και 2 του πίνακα,
- Επιτυγχάνουν εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 70% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτιρίου αναφοράς για τις υπόλοιπες κατηγορίες
Δ. Διαδικασία
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά, από τις 28 Φεβρουαρίου και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος της επίσημης διαδικτυακής πύλης του προγράμματος http://exoikonomisi.ypen.gr.
Μάλιστα η αίτηση που αφορά στην υλοποίηση παρεμβάσεων που έχουν προταθεί από τον ενεργειακό επιθεωρητή, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης.
Ακόμη, μέσω της ηλεκτρονικής αίτησης, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να επιλέγουν αν θα ζητήσουν χορήγηση δανείου ή όχι. Εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής, θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το χρηματοπιστωτικό οργανισμό στον οποίο θα απευθυνθούν, ο οποίος στη συνέχεια θα εξετάζει την πιστοληπτική τους ικανότητα. Σημειώνεται πως στο νέο «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» η λήψη δανείου από κάποιο τραπεζικό ίδρυμα δεν είναι υποχρεωτική.
Οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν την αίτησή τους έως ότου καλυφθούν τα προβλεπόμενα κεφάλαια του προγράμματος ανά περιφέρεια.
Οι πολίτες θα μπορούν να ενημερώνονται για το νέο πρόγραμμα μέσω ειδικού Help Desk, τηλεφωνικού αριθμού που θα είναι σύντομα σε λειτουργία και από την ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας www.ypeka.gr
Προϋποθέσεις για ένταξη πολυκατοικιών
Για να χαρακτηρισθεί μία πολυκατοικία επιλέξιμη κατοικία, θα πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
- Σε περίπτωση μικτής χρήσης, πρέπει τουλάχιστον το 50% του πλήθους των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) του κτιρίου/συγκροτήματος να χρησιμοποιείται ως κατοικία και να αποτελούν ένα ενιαίο διακριτό σύνολο (π.χ. θέρμανση από το ίδιο σύστημα, καταστήματα στο ισόγειο ή/και στον πρώτο όροφο και διαμερίσματα στους υπόλοιπους ορόφους).
- Δεν χαρακτηρίζονται ως επιλέξιμες οι υπόλοιπες ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο).
- Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων, με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του τμήματος του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες που επιθυμούν να ενταχθούν.
- Υποβάλλεται ΠΕΑ που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
- Πραγματοποιούνται κοινόχρηστες παρεμβάσεις.
- Οι ιδιοκτήτες που δεν εντάσσονται ή δεν θέλουν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα, συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην απόφαση γενικής συνέλευσης πολυκατοικίας με ίδια κεφάλαια.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, υπέγραψε, σήμερα, την Κοινή Υπουργική Απόφαση προκήρυξης του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ», η οποία περιλαμβάνει και τον οδηγό εφαρμογής.
Το νέο πρόγραμμα παρέχει χρηματοδότηση για την υλοποίηση παρεμβάσεων, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Οι διαθέσιμοι πόροι από το ΕΣΠΑ 2014-2020 ανέρχονται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών κεφαλαίων, αναμένεται να ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών παρέδωσε το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, στο οποίο θα γίνεται η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων και η παρακολούθηση της πορείας τους για ένταξη στις χρηματοδοτούμενες δράσεις, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ενδιαφερόμενοι και να διασφαλισθεί η διαφάνεια, ως προς την εξυπηρέτηση των αιτήσεων με βάση την απόλυτη χρονική σειρά υποβολής.
H διαδικασία σύνδεσης των τραπεζών με το πληροφοριακό σύστημα θα ξεκινήσει σταδιακά από τις 15 Φεβρουαρίου και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε θα αρχίσει η υποβολή των αιτήσεων.
Στο νέο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα, τα οποία διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλον νομιμοποιητικό έγγραφο. Ειδικά οι πολυκατοικίες έχουν δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα, για τις οποίες θα ισχύει ότι η κάθε μια θα λογίζεται ως μία κατοικία, ως μία μονάδα.
Επιλέξιμη κατοικία είναι εφόσον:
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Υφίσταται νόμιμα, δεν είναι αυθαίρετη.
- Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης της Πρώτης Ενεργειακής Επιθεώρησης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
Μπορούν να συμμετέχουν φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν το δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας και πληρούν τα παρακάτω εισοδηματικά κριτήρια.
Η μεγάλη τομή που εισάγει το νέο «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον», είναι η αποσύνδεση της υποχρέωσης λήψης δανείου από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. Συνεπώς η λήψη δανείου από κάποιο τραπεζικό ίδρυμα δεν είναι υποχρεωτική.
Ο προϋπολογισμός της κάθε αίτησης δεν θα υπερβαίνει τα 25.000 ευρώ.
Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα μπορούν να συμπληρώνουν την αίτηση ένταξης τους στο πρόγραμμα, μέσω της ειδικής ιστοσελίδας και της ειδικής πλατφόρμας του προγράμματος, όπου και θα ελέγχουν αν τηρούν τα παραπάνω κριτήρια. Σημειώνεται ότι οι αιτήσεις θα γίνονται μόνο ηλεκτρονικά και η ηλεκτρονική αίτηση, θα επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης. Με την απλούστευση της διαδικασίας της αίτησης, διευκολύνονται οι πολίτες, καθώς και μειώνεται σημαντικά η γραφειοκρατία.
Ακόμη, μέσω της ηλεκτρονικής αίτησης, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να επιλέγουν αν θα ζητήσουν χορήγηση δανείου ή όχι. Στη συνέχεια, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής, θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό στον οποίο θα απευθυνθούν, χωρίς να χρειάζεται η φυσική τους παρουσία, ο οποίος στη συνέχεια θα εξετάζει την πιστοληπτική τους ικανότητα.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από Ενεργειακό Επιθεωρητή, ο οποίος και θα εκδίδει το απαιτούμενο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.
Στη συνέχεια, οι παρεμβάσεις θα επιλέγονται σύμφωνα με τα ευρήματα/αποτελέσματα της επιθεώρησης, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης εξοικονόμησης ενέργειας και τη μέγιστη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών.
Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, θα διεξάγεται δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση, ώστε να ελέγχεται κατά πόσο έχουν επιτευχθεί οι στόχοι που είχαν τεθεί, και κατά συνέπεια η αντίστοιχη επιχορήγηση.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος του Ενεργειακού Επιθεωρητή, θα καλύπτεται από το Πρόγραμμα εφόσον βέβαια η αίτηση έχει λάβει την απαιτούμενη έγκριση.
Οι παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν από τους ενδιαφερόμενους θα αφορούν τις εξής κατηγορίες:
- Αντικατάσταση Κουφωμάτων.
- Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτηριακό κέλυφος συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής.
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης.
- Αναβάθμιση συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης.
Οι παραπάνω παρεμβάσεις θα πρέπει να:
- ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ
- επιτυγχάνουν εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 40% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς για τις κατηγορίες 1 και 2 του πίνακα
- επιτυγχάνουν εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 70% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς για τις υπόλοιπες κατηγορίες
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι στο νέο Εξοικονομώ κατ’ οίκον, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν την αίτησή τους έως ότου καλυφθούν τα προβλεπόμενα κεφάλαια του Προγράμματος ανά Περιφέρεια. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής θα κλείνει αμέσως μόλις εξαντληθούν τα κεφάλαια. Με αυτό τον τρόπο, θα αποφευχθεί το μεγάλο πρόβλημα που κληρονομήθηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, των εκκρεμών εγκεκριμένων αιτήσεων, οι οποίες δεν καλύφθηκαν, καθώς δεν είχαν εξασφαλιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια.